Nhà ống, đặt biệt là những ngôi nhà vừa xây xong rất hay gặp phải hiện tượng âm thanh vang vọng khi nói chuyện. Mọi người thường gọi là nhà ống bị vang. Về lâu dài, hiện tượng này gây nên cảm giác khó chịu và cực kỳ bất tiện trong sinh hoạt. Vậy tại sao nhà ống bị vang? Có cách nào để khắc phục hiệu quả, đơn giản mà không phải động đến kết cấu ngôi nhà?
Tiếng vang là gì?
Tiếng vang là hiện tượng âm thanh phản xạ từ một bề mặt và quay trở lại tai người nghe sau một khoảng thời gian trễ1. Tiếng vang được tạo ra khi sóng âm thanh chạm vào một bề mặt và dội ngược trở lại nguồn. Thời gian trễ giữa sóng âm ban đầu và sóng âm phản xạ được gọi là độ trễ tiếng vang. Độ trễ của tiếng vọng phụ thuộc vào khoảng cách từ nguồn âm thanh đến bề mặt phản xạ và trở lại tai người nghe.
Tiếng vang có thể được phân loại thành hai loại: tiếng vang cứng và tiếng vang mềm. Tiếng vang cứng là sự phản xạ từ các bề mặt cứng như tường, trong khi tiếng vang mềm là sự phản xạ từ các bề mặt mềm như rèm cửa. Tiếng vang cứng rõ ràng hơn và to hơn tiếng vang mềm.
Tại sao nhà ống lại có tiếng vang?
Tiếng vang là hiện tượng âm thanh truyền đi bị dội ngược lại. Nguyên nhân là bởi âm thanh gặp bề mặt chắn làm từ vật liệu có tính phản xạ âm tốt. Hiện tượng này gọi là phản xạ âm.
Nhà ống có tiếng vang.
Các vật phản xạ âm tốt thường có bề mặt nhẵn mịn, mặt đá hoa, tấm kim loại, tường gạch, tường bê tông, tường đá kiên cố, mặt gương… Do âm thanh khi phát ra không thể xuyên qua nhưng bề mặt này nên dội ngược lại phòng.
Do nhà ống có bề mặt phản xạ âm tốt
Trong các loại hình nhà ở thì nhà ống gặp hiện tượng vang dội nhiều nhất. Nguyên nhân là do nhà ống thường có chiều rộng hẹp, những bức tường bê tông xây dài, kiên cố, chắc chắn. Đây là vật liệu có tính phản xạ âm tốt.
Âm thanh truyền đi trong không gian hẹp dài, kín đáo sẽ dội lại phía nguồn phát, gây ra hiện tượng vang vọng. Hơn nữa, với những ngôi nhà trong phố, gia chủ gần như chỉ có mặt tiền phía trước và một phần sân sau để “thở”. Do đó, không gian bên trong nhà càng trở nên kín đáo hơn. Âm thanh vang vọng khi nói chuyện hoặc sinh hoạt càng trở nên khó chịu hơn bao giờ hết.
Do chưa có đồ dùng nội thất trong phòng
Ngoài ra, nhà ống mới xây, căn phòng trống, rộng rãi cũng thường xuyên vang vọng khi nói chuyện hoặc có tiếng động. Bởi vì do nhà trống trải, chưa có đồ dùng, vật dụng nên bề mặt phản xạ âm càng phát huy công dụng của nó.
Âm phản xạ này sẽ dội đến tai ta cách âm phát ra trực tiếp ít nhất 1/15 giây. Do đó, ta thường sẽ cảm nhận được tiếng vang ngay khi nói chuyện.
Tóm lại, nguyên nhân chủ yếu khiến tiếng vang vọng xuất hiện trong nhà ống vẫn là do bề mặt tường, kính nhẵn bóng, phản xạ âm tốt. Trong phòng lại trống trơn, không có đồ đạc để tăng khả năng truyền âm.
Cách làm giảm tiếng vang trong nhà ống hiệu quả, đơn giản
Tìm ra nguyên nhân thì cách khắc phục sẽ đơn giản, đúng trọng tâm và hiệu quả hơn. Ta sẽ khắc phục hiện tượng bị vang trong nhà ống dựa trên nguyên lý triệt tiêu âm thanh từ nguồn phát. Có hai cách để xử lý âm thanh bị vàng trong phòng: cách âm và hút âm. Tuy nhiên, với nhà ống sinh hoạt, gia chủ nên ưu tiên phương pháp âm (sử dụng vật liệu hút âm thanh). Còn với quán karaoke, phòng thu âm, hội trường… phương pháp cách âm thường được áp dụng.
Cụ thể là sử dụng các vật dụng có tính hấp thụ âm thanh tốt, âm thanh có thể đi xuyên qua. Có nghĩa là những vật phản xạ âm kém (vật liệu có bề mặt gồ ghề, vật mềm). Ví dụ như: miếng xốp, vải, đồ len, ghế đệm mút, cao su xốp…
Cách làm giảm tiếng vang trong nhà ống.
Khi sóng âm của âm thanh đi vào các vật liệu tiêu âm, năng lượng âm thanh sẽ trực tiếp đi qua khe rỗng và chuyển thành dao động bên trong các phân tử của vật liệu. Nhờ đó, giảm và triệt tiêu hiện tượng vang vọng trong nhà ống.
Dưới đây là một số cách gia chủ có thể áp dụng cho căn nhà ống của mình.
Sử dụng tiêu âm làm vách ốp tường
Để giảm độ vang của nhà ống khi nói chuyện và sinh hoạt, gia chủ có thể sử dụng vật liệu tiêu âm tán âm làm vách tường hoặc ốp trần. Các tấm tiêu âm có thể làm bằng mút gai, gỗ, sợi bông ép Polyester Fiber, len gỗ tiêu âm, ván gỗ phủ Melamine, Veneer, Laminate…
Sử dụng các loại vật liệu tiêu âm.
Vật liệu thiết kế bề mặt gồ ghề hoặc đục lỗ tăng khả năng hấp thụ âm thanh, tránh nhiễu tiếng vọng, giúp căn phòng hạn chế bị vang khi nói chuyện, sinh hoạt.
Sử dụng vật liệu dán tường
Bề mặt tường quá nhẵn bóng cũng là nguyên nhân gây ra tiếng vang lớn trong nhà ống. Để khắc phục, gia chủ có thể dùng vật liệu dán tường có bề mặt gồ ghề hoặc in hoa nổi, thô ráp. Ví dụ như xốp dán tường, giấy dán tường, các vật liệu vân vải dán tường, gạch bông trang trí hoặc đá dán tường có bề mặt thô ráp…. Lựa chọn các mẫu vật liệu dán tường phù hợp và hài hòa cho căn phòng còn giúp tăng tính thẩm mỹ cho căn phòng.
Treo tranh trong phòng
Treo tranh tường giúp làm giảm tiếng vang nhà ống.
Treo các bức tranh đóng bằng khung gỗ trong phòng cũng có tác dụng giảm độ vang của nhà ống. Bên cạnh đó, nghệ thuật treo tranh đẹp còn có tác dụng trang trí, gợi lại những kỷ niệm, khoảnh khắc đáng nhớ của gia đình. Bạn có thể tham khảo những mẫu tranh trang trí tường nhà đẹp nhất tại đây: https://kientructayho.vn/tranh-trang-tri-nha/
Sử dụng rèm vải, rèm nhung
Cửa kính, bức tường bê tông dày của nhà ống là những vật có khả năng phản xạ âm tốt, khiến không gian bên trong bị vang khi có tiếng động. Tuy nhiên, rèm cửa sổ bằng vải mềm, vải nhung là những vật liệu có khả năng hấp thụ âm thanh cực kỳ tốt. Sóng âm sẽ giảm đáng kể và bị triệt tiêu khi đi sâu vào bên trong lớp vải. Vì thế, bằng việc lắp đặt bộ rèm cửa sổ, âm thanh từ bên trong và bên ngoài sẽ bị giảm đáng kể.
Lắp rèm cửa cho cửa kính trong suốt còn đảm bảo không gian sinh hoạt riêng tư; tăng thêm thẩm mỹ cho công trình.
Sử dụng thảm trải sàn
Thảm trải sàn giúp giảm tiếng vang trong nhà.
Tương tự như rèm cửa, một tấm thảm trải sàn bằng vải, bông mút, bề mặt gồ ghề sẽ là vật liệu hút âm cực tốt cho căn phòng. Tại phòng khách và phòng ngủ cá nhân, gia chủ có thể bày trí thêm một tấm thảm lót sàn phía dưới bộ ghế sofa, chân giường ngủ. Thảm trải sàn không chỉ tiêu âm mà còn là điểm nhấn ấn tượng cho căn phòng.
Đặt thêm cây xanh trong nhà ống
Trong nhà ống bố trí thêm một vài chậu hoa, cây cảnh đặt bàn hoặc đặt ở các góc tường, cầu thang lên xuống. Nếu ngôi nhà đang ở giai đoạn thiết kế hoặc có sẵn diện tích thì rất dễ. Gia chủ nên bố trí khu vực giếng trời ở giữa hoặc phía sau nhà, kết hợp trồng cây xanh, tiểu cảnh.
Đặt cây xanh trong nhà giúp giảm tiếng vang hiệu quả.
Cây xanh cũng là vật liệu hút âm tương đối tốt. Vì thế mà ở các khu vực như bệnh viện, trường học, cơ quan công sở thường trồng nhiều cây xanh để tránh cho tiếng ồn ảnh hưởng việc học tập, làm việc.
Không chỉ ở trong phòng mà gia chủ cũng có thể tận dụng ban công nhà ống bố trí những chậu hoa, cây cảnh. Giảm việc âm thành từ bên ngoài ảnh hưởng đến không gian sinh hoạt của gia đình. Cây xanh còn giúp tăng sinh khí cho ngôi nhà, mang lại bầu không khí trong lành, dễ thở; giảm bớt cảm giác ngột ngạt cho nhà ống bí bách. Trống cây trong nhà thì có tốt hay không? Bạn có thể tìm hiểu chi tiết tại bài viết này: https://kientructayho.vn/trong-cay-trong-nha-tot-khong/
Sử dụng nội thất bằng gỗ giảm tiếng vang cho nhà ống
Nhà ống vừa thi công chưa có đồ dùng nội thất thường dội lại tiếng vang nhiều hơn và mạnh hơn. Khi dọn về ở, gia chủ chỉ cần “lấp đầy” nội thất cần thiết cho các phòng. Ưu tiên các món đồ nội thất bằng gỗ tự nhiên, gỗ công nghiệp để hút âm thanh tốt. Kết hợp thêm các vật dụng khác như rèm cửa, thảm trải sàn, treo tranh, đặt chậu cây cảnh. Tiếng vang sẽ được giảm đáng kể hoặc bị triệt tiêu hoàn toàn.
Thiết kế trần nhà, dùng sơn cách âm
Trường hợp tiếng vang quá lớn, tiếng vang từ tầng trên xuống tầng dưới mà các biện pháp ở trên không đem lại hiệu quả cao? Vậy thì gia chủ cần nhờ kiến trúc sư hoặc chuyên gia. Bằng kinh nghiệm làm việc của mình, các chuyên gia sẽ tính toán lại chiều cao, khối tích của nhà ống. Từ đó, có biện pháp triệt tiêu âm thành phù hợp.
Thiết kế trần nhà để giảm tiếng vang trong nhà ống.
Có thể là dùng sơn cách âm bên trong phòng. Hoặc thiết kế thêm trần thạch cao, phía trên trần bố trí các hốc trang trí. Ngoài tác dụng trang trí, những hốc này còn có tác dụng hút âm thanh. Từ đó làm giảm độ vang của căn nhà.
Trường hợp đóng ván ép làm trần, có thể áp dụng cách tạo các khoang chứa cát phía trong. Cách này giúp giảm chấn động sàn. Đồng thời hút âm, ngăn tình trạng dội âm từ tầng trên xuống tầng dưới của nhà ống.
Nhà ống bị vang là hiện tượng thường thấy khi nhà mới xây xong, chưa có đồ nội thất hoặc trong phòng có quá nhiều vật liệu phản xạ âm tốt. Hi vọng một số cách triệt tiêu âm vang trong nhà ống trên đây sẽ giúp gia chủ khắc phục tình trạng hiện tại.
Bạn có quan tâm tới các ý tưởng thiết kế nhà ống đẹp? Bạn có thể tham khảo tại đây: https://kientructayho.vn/thiet-ke-kien-truc/nha-ong/
